Bijna iedereen heeft last van het fantoomvibratiesyndroom

89 procent van de smartphonebezitters denkt wel eens dat hij zijn telefoon voelt trillen, terwijl dit niet het geval blijkt te zijn. Elke twee weken ondervindt die groep een verschijnsel van het phantom vibration syndrom, blijkt uit onderzoek. “Als je me tien - of misschien vijf - jaar geleden vroeg wat ik zou doen als ik iets voelde bij mijn broekzakken, zou ik antwoordden dat ik vervolgens even had gekrabd”, vertelt Larry Rosen, een psycholoog die de gevolgen van technologie voor ons brein onderzoekt.

Dat is nu veranderd, stelt Rosen. “We zien veel gevallen van obsessief gedrag. Mensen die telkens op hun telefoon kijken, verschillen niet veel van mensen die bijvoorbeeld continu hun handen wassen. Ik zeg niet dat het een obsessie is, maar wel dat het al snel een obsessie kan worden.”

In 2006 benoemde New York Times al het phantom vibration syndrom. Onder dit syndroom valt naast trillen ook het denken te horen van je telefoon. “Vooral tijdens het douchen, föhnen en kijken van reclame denken mensen hun telefoon te horen”, schrijft de krant. “Wat ze waarschijnlijk waarnemen zijn dingen als het luiden van kerkklokken of licht getril. Dit wordt dan geassocieerd met het afgaan van de mobiele telefoon.”

Hoe komen we aan dit fantoomvibratiesyndroom?

Rob Nokes, directeur van Sound Dogs, stelt dat de fantoomtrillingen diep in mensen zit verweven. “Je brein is dusdanig geconditioneerd dat, als je telefoon afgaat, het brein net zo reageert als wanneer een baby huilt”, stelt hij.

David Laramie, die onderzoek deed naar het syndroom, meent dat er veel alledaagse geluiden zijn die overeenkomsten vertonen met ringtones. “Mijn ervaring leert dat slechts een paar geluiden die enigszins lijken op mijn ringtone, voldoende zijn voor mijn hersens om het gevoel te geven dat mijn telefoon over gaat.”

Volgens Rosen zijn er twee oorzaken voor het syndroom. “Het is een mix tussen een zekere mate van verslaving en obsessie. We vinden het fijn om berichtjes te krijgen van mensen, maar willen ook continu op de hoogte blijven omdat we bang zijn dat we iets missen.

De ernst van fantoomtrillingen moet niet onderschat worden, stelt Rosen. “Zeker als het de overhand in je leven krijgt. De meeste mensen zeggen dat het trillingssyndroom sociaal contact in de weg gaat staan. Mensen geven hun kinderen geen aandacht meer omdat ze bang zijn iets te missen en daarom telkens op hun telefoon kijken.”

Weerzin

Zeker tegen dat voorbeeld ontstaat steeds meer weerzin. Zo verscheen recent een filmpje op YouTube dat mensen opriep op te kijken van hun telefoon, omdat ze anders juist de mooie dingen missen. Inmiddels is het filmpje al ruim 35 miljoen keer bekeken.